18 worden

Volg je een voltijdopleiding op mbo, hbo of universiteit? Dan kun je studiefinanciering aanvragen op de website van de DUO.

Vergoeding scholieren

Ben je 18 en zit je op het vmbo, havo of vwo? Dan kun je een ‘tegemoetkoming scholieren’ aanvragen bij de DUO. Soms heb je ook recht op een aanvullende beurs. Dit ligt onder andere aan het inkomen van je ouders. Als zij een hoog inkomen hebben wordt er van hen verwacht dat ze meebetalen aan jouw opleiding. Studiefinanciering aanvragen doe je bij de DUO. 

Lesgeld

Als je 18 bent en naar school gaat, dan betaal je lesgeld. De kosten verschillen per opleiding. Verder kan het zijn dat je ook boekengeld moet betalen.

OV-kaart

Als je op het mbo, hbo of de universiteit zit heb je vaak recht op een ov-kaart voor studenten. Je koppelt je ov-kaart aan je persoonlijke ov-chipkaart en kunt voordeliger reizen. Ook dit regel je via de DUO. Kijk voor meer informatie op www.duo.nl.

Als je een (bij)baan hebt dan vul je voordat je start met je baan een loonbelastingverklaring van de Belastingdienst in. Je krijgt een contract van je werkgever en elke maand een loonstrook. Zo kun je precies zien hoeveel je hebt gewerkt en verdiend.Als je zwart werkt, dan krijg je dit niet en bouw je ook geen rechten op als werknemer

Loonstrook

Op je loonstrook staat een bruto bedrag en een netto bedrag. Het netto bedrag is het bedrag dat je ook echt uitbetaald krijgt. Het kan zijn dat je vakantiedagen opbouwt, of een bedrag aan vakantiegeld. Het kan ook zijn dat dit direct wordt uitbetaald. Hoe het gaat hangt af van je contract. Vraag ernaar voor je begint met werken!

Geld terug van de belastingdienst

Vakantiebaan of bijbaan? Je werkgever heeft dan misschien loonbelasting ingehouden. Een deel daarvan kun je mogelijk terugkrijgen. Bewaar daarom je contract, je loonstroken en je jaaropgaven goed!

Kijk op www.belastingdienst.nl/jongeren.

Als je 18 wordt, kun je bij je ouders blijven wonen. Is dit echter wel zo goedkoop als je denkt? Als je ouders een laag inkomen hebben dan kan het zijn dat jouw 18e verjaardag van invloed is op hun inkomen. Het kan bijvoorbeeld effect hebben op de huurtoeslag, maar ook op een eventuele bijstandsuitkering van je ouders.

Op kamers

Als je op jezelf gaat wonen, moet je een kamer vinden. Je kunt je bijvoorbeeld inschrijven via kamernet.nl. Er zijn ook diverse particuliere bureaus waarbij je een kamer kunt huren.

Als je verhuist naar een andere gemeente dan moet je je daar inschrijven. Dit is belangrijk voor je post, je studiefinanciering, maar ook voor je zorgtoeslag en misschien je huurtoeslag.

Als je op jezelf gaat wonen, is het verstandig om een AVP (aansprakelijkheid voor particulieren) en een inboedel verzekering af te sluiten. Een AVP vergoedt de schade die jij per ongeluk veroorzaakt aan andermans eigendom.

Huurtoeslag

Je hebt alleen recht op huurtoeslag als je in een zelfstandige eenheid woont. Hiermee wordt bedoeld dat je een eigen adres hebt, eigen opgang en een eigen keuken en toilet. Voor heel veel studentenkamers geldt, dat je het toilet en keuken deelt. In dat geval heb je geen recht op huurtoeslag.

Als je 18 bent, mag je zelfstandig contracten afsluiten zonder dat je van tevoren toestemming van je ouders nodig hebt. Denk bijvoorbeeld aan een telefoonabonnement. Dat is natuurlijk erg leuk, maar let wel op of je het abonnement echt kunt betalen!

Je bent vanaf je 18e zelf verantwoordelijk en aansprakelijk voor de financiële gevolgen. Schulden die je maakt komen voor jouw rekening. Je ouders hoeven hier dus niet voor op te draaien. Denk dus eerst na over de financiële consequenties voordat je een contract afsluit.

Boetes

Als je 18 bent, ben je ook verantwoordelijk voor het betalen van boetes en bekeuringen, die je krijgt als je bijvoorbeeld door rood rijdt, zonder licht fietst, of onverzekerd op de brommer stapt. Let op dat je een boete op tijd betaalt. Zo voorkom je dat er een flinke verhoging bovenop komt.

Hulp van het Talenthouse

Kom je er nog niet goed uit of heb je nog vragen over deze of andere onderwerpen? Dan ben je van harte welkom bij het Talent House, het jongerencentrum van Harderwijk. De jongerenwerkers denken graag met je mee en ondersteunen je waar dat kan. Kijk op talenthouseharderwijk.nlof leg contact via Instagram @talenthouse.harderwijk.

Bijvoorbeeld als:

• je geen baan kunt vinden
• je niet het minimum loon kunt verdienen
• je geen woonruimte kunt vinden
• je niet zelfstandig kunt wonen
• op jezelf wilt gaan wonen, maar mantel-
• zorger bent

Nu je 18 jaar bent, moet je zelf je zorgverzekering regelen. Als je niet verzekerd bent, krijg je een boete. Je kunt kiezen voor een basisverzekering of een aanvullende verzekering. Kies een verzekering die goed bij jouw situatie past; bijvoorbeeld een studentenverzekering.

Zorgtoeslag

Goed nieuws! Als 18-jarige kun je misschien zorgtoeslag krijgen van de belastingdienst. Aanvragen doe je via toeslagen.nl. Het bedrag dat je krijgt, hangt af van je inkomen. Verandert je situatie of je inkomen? Geef dit dan door aan de Belastingdienst. Zo voorkom je dat je later opeens geld moet terugbetalen.

Overstappen

Elk jaar krijg je in november een nieuw overzicht van je zorgverzekeraar. Daarin staat precies hoeveel je volgend jaar moet betalen en wat er wordt vergoed. Het is slim om te kijken welke verzekering het beste bij jou past. Heb je vaste zorgkosten? Vergelijk dan goed de dekkingen en houd rekening met het eigen risico. Online zijn er ook veel vergelijkingssites te vinden. Als je uiterlijk op 31 december je zorgverzekering opzegt, dan heb je tot 1 februari de tijd om een nieuwe zorgverzekering af te sluiten.

Eigen risico

Goed om te weten is dat je altijd een wettelijk eigen risico hebt. Het eigen risico is het deel van je zorgkosten dat je zelf moet betalen. Lees de voorwaarden van je zorgverzekering goed door om te weten welke kosten je zelf zou moeten betalen. Vaak kun je het eigen risico in gedeeltes betalen. Hierover kun je afspraken maken met je zorgverzekering.

Zodra jongeren de leeftijd van 18 jaar bereiken, zijn ze officieel meerderjarig. Dat betekent echter niet dat zij het allemaal zelf moeten regelen. Tot hun 21e verjaardag gelden ze namelijk als 'jongmeerderjarigen'. Dit houdt in dat u in die periode wettelijk verplicht bent om te voorzien in het levensonderhoud en de studiekosten van uw kind.

Aan het einde van het kwartaal waarin uw kind 18 jaar is geworden, stopt de kinderbijslag. Als u een kindgebonden budget ontvangt, dan stopt dit ook.

Vanaf hun 18e hebben studerende kinderen recht op studiefinanciering en een OV-kaart. Het aanvragen van een studiefinanciering en OV-kaart geldt voor scholieren die een voltijdopleiding doen en kan worden aangevraagd bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Begin hiermee ongeveer 3 maanden voor de 18e verjaardag.

Ook al woont uw kind voorlopig nog thuis, dan is het toch handig als hij of zij zich inschrijft als woningzoekende voor een studentenkamer. Ook voor degenen die niet gaan studeren: inschrijven als woningzoekende bij de gemeente kost hooguit een paar tientjes en kan geen kwaad.

Ziektekostenverzekering

Vanaf 18 jaar zijn kinderen niet meer kosteloos meeverzekerd op de polis van de ouders. Ze moeten zelfstandig een ziektekostenverzekering/zorgtoeslag hebben. De overheid heeft een speciale website om te voorkomen dat jongeren na hun 18e niet verzekerd zijn voor ziektekosten of de premie niet op tijd betalen. Kijk voor informatie en tips op www.zorgverzekeringslijn.nl.

De dag waarop uw kind 18 wordt en niet meer gratis is meeverzekerd voor de ziektekostenverzekering, kan een goed moment zijn om uw eigen verzekeringsbeleid tegen het licht te houden.

• Veel verzekeringsmaatschappijen hebben speciale zorgverzekeringen voor jongeren.
• Sommige aanvullende verzekeringen zijn duurder dan het bedrag dat maximaal wordt uitgekeerd. Kijk bijvoorbeeld goed naar de tandarts-dekking. En: zijn al die aanvullingen wel nodig voor uw kind? Bijvoorbeeld een beugel (orthodontie).
• Sommige verzekeraars geven korting aan jongeren, en hoe hoger het eigen risico, hoe lager de premie. Vergelijk een en ander eens op www.independer.nl.

Aansprakelijkheidsverzekering

Vanaf het moment dat uw kind 18 is, bent u niet meer aansprakelijk voor de schade die hij of zij veroorzaakt. Kijk even op de polis van uw aansprakelijkheidsverzekering of uw kind nog is meeverzekerd vanaf 18 jaar. Als dat niet zo is, is het verstandig om uw kind zelf een aansprakelijkheidsverzekering af te laten sluiten.

Autoverzekering

Controleer hoe het verzekeringstechnisch geregeld is als uw 18-jarige met uw auto rijdt. Stel dat uw kind de feitelijke gebruiker wordt van de auto, dan kan het handig of verplicht zijn om de verzekering op naam van uw kind te zetten. Bespreek dit met uw verzekeraar.

Zorgenkinderen

Als uw kind 18 wordt, is hij of zij wettelijk volwassen. Maar voor zorgenkinderen (ook wel 'zorg-intensieve kinderen' genoemd) zijn de bijbehorende taken en verantwoordelijkheden vaak niet zo vanzelfsprekend. Daarvoor gelden dus allerlei speciale wetten en regels, die vanaf 1 januari 2015 grotendeels door de gemeenten worden uitgevoerd. Op www.cjgharderwijk.nl vindt u meer informatie hierover.

Strafrecht

Vanaf 18 jaar is het strafrecht voor volwassenen van toepassing. De leeftijd van de dader op het moment dat het strafbaar feit is begaan, is bepalend. Overigens kan de rechter ook bij 16- en 17-jarigen volwassenen strafrecht toepassen als er sprake is van ernstige feiten (zoals moord), of als de persoonlijkheid van de dader daartoe aanleiding geeft. Andersom is het mogelijk dat bij 18- tot 21-jarigen nog het jeugdstrafrecht wordt toegepast, bij bijzondere omstandigheden of als de persoonlijkheid van de dader daartoe aanleiding geeft.

Bent u gescheiden en ontvangt u kinderalimentatie? Houd er dan rekening mee dat uw 18-jarige kind zélf de alimentatiegerechtigde wordt. Uw kind hoeft niet van dat recht gebruik te maken, maar het kan wel.

Voogdij

Zodra een kind 18 wordt, stopt de taak van een eventuele voogd. Dan eindigt dus zowel de praktische zorg als het beheer van het vermogen van het kind.

Gezag bij tienermoeders

Heeft u een dochter die tienermoeder is, dan is de kans groot dat u het gezag over uw kleinkind (of kleinkinderen) heeft. Nu uw dochter 18 is geworden, kan zij zelf het gezag krijgen. Het is niet altijd noodzakelijk dat de ouder het gezag heeft over het kleinkind. Tienermoeders vanaf 16 jaar kunnen via de rechter een 'meerderjarigen-verklaring' krijgen. Hierdoor behouden zij zelf het gezag over hun kinderen.

Vanaf hun 18e kunnen kinderen vrij beschikken over een eventuele erfenis. Tenzij er in het testament van de erflater een 'testamentair bewind' is opgenomen waarin geregeld is dat een begunstigde nog niet zelfstandig kan beschikken over de nalatenschap op zijn of haar 18e. Is uw kind met 18 jaar niet in staat om zelf over het geld te beschikken, bespreek dit dan met uw notaris.

Vanaf het moment dat uw kind 18 jaar is, mag hij of zij 'overeenkomsten aangaan' zonder toestemming van de ouders. Bijvoorbeeld om geld te lenen, rijles te nemen, of dure dingen te kopen. Als ouders heeft u daar formeel (wettelijk) geen invloed meer op. U kunt een overeenkomst dus niet meer terugdraaien omdat u er geen toestemming voor heeft gegeven. Anderzijds bent u ook niet meer verantwoordelijk voor eventuele schulden van uw meerderjarige kind.