18 worden

Ik word 18

Hartelijk gefeliciteerd! Je bent 18 of wordt dat binnenkort. Hieronder staan antwoorden op de belangrijkste vragen over geldzaken als je 18 wordt.

Als je 18 jaar wordt en een opleiding volgt dan kun je bij DUO studiefinanciering aanvragen. Dit is een tegemoetkoming in de studiekosten. Je hebt recht op een basisbeurs.

Als je MBO niveau 1 of 2 doet dan is dit een gift. Voor de overige schooltypes is dit een prestatiebeurs. Dat houdt in dat je binnen een bepaalde tijd je opleiding afrondt, anders moet je het bedrag terugbetalen. Daarnaast heb je misschien recht op een aanvullende beurs. Dit is afhankelijk van het inkomen van je ouders. Als je ouders een hoog inkomen hebben, dan wordt er van hun verwacht dat ze bijdragen in de kosten van jouw opleiding.

Lesgeld

Als je 18 jaar wordt en naar school gaat, dan betaal je lesgeld. De kosten zijn afhankelijk van je opleiding. Naast het lesgeld kan de school boekengeld van je vragen.

OV-kaart

Als je studiefinanciering ontvangt, dan heb je vaak recht op een studentenreis product. Om dit aan te vragen heb je een persoonlijke OV-chip kaart nodig en koppel je het reisproduct aan je eigen kaart.

Kijk voor meer informatie op www.duo.nl.

Officieel mag je vanaf je 13e werken. Als je een bijbaan hebt gevonden, dan vul je voordat je gaat werken een loonbelastingverklaring van de belastingdienst in. Je ontvangt een contract van je werkgever en elke maand een loonstrook. Als je zwart werkt, dan krijg je dit niet en bouw je ook geen rechten op als werknemer.

Loonstrook

Op de loonstrook staat een bruto bedrag en een netto bedrag. Het bruto bedrag is wat je hebt voordat de belastingen eraf gaan en het netto bedrag is wat er uiteindelijk op je rekening komt te staan. Het kan zijn dat je vakantiedagen opbouwt, of een bedrag aan vakantiegeld. Het is ook mogelijk dat je dit gelijk uitbetaald krijgt. Dit hangt van je contract af.

Bijverdienen naast je studiefinanciering

Naast je studiefinanciering mag je een bepaald bedrag bijverdienen. Verdien je meer?

Dan moet je de studiefinanciering stopzetten met ingang van de maand dat je over de bijverdiengrens heengaat. Ook moet je je studenten ov-chipkaart stopzetten. Voor meer informatie kijk je op www.duo.nl.

Geld terug van de belastingdienst

Heb je gewerkt in de (zomer)vakantie of een bijbaan naast je studie? En is er door je werkgever loonbelasting ingehouden. Dan kun je misschien een deel van deze belasting terugvragen.

Kijk op www.belastingdienst.nl/jongeren.

Als je 18 wordt, kun je bij je ouders blijven wonen. Is dit echter wel zo goedkoop als je denkt? Als je ouders een laag inkomen hebben dan kan het zijn dat jouw 18e verjaardag van invloed is op hun inkomen. Het kan bijvoorbeeld effect hebben op de huurtoeslag, maar ook op een eventuele bijstandsuitkering van je ouders.

Op kamers

Als je op jezelf gaat wonen, moet je een kamer vinden. Je kunt je bijvoorbeeld inschrijven via kamernet.nl. Er zijn ook diverse particuliere bureaus waarbij je een kamer kunt huren.

Als je verhuist naar een andere gemeente dan moet je je daar inschrijven. Dit is belangrijk voor je post, je studiefinanciering, maar ook voor je zorgtoeslag en misschien je huurtoeslag.

Als je op jezelf gaat wonen, is het verstandig om een AVP (aansprakelijkheid voor particulieren) en een inboedel verzekering af te sluiten. Een AVP vergoedt de schade die jij per ongeluk veroorzaakt aan andermans eigendom.

Huurtoeslag

Je hebt alleen recht op huurtoeslag als je in een zelfstandige eenheid woont. Hiermee wordt bedoeld dat je een eigen adres hebt, eigen opgang en een eigen keuken en toilet. Voor heel veel studentenkamers geldt, dat je het toilet en keuken deelt. In dat geval heb je geen recht op huurtoeslag.

Als je 18 bent, mag je zelfstandig contracten afsluiten zonder dat je van tevoren toestemming van je ouders nodig hebt. Denk bijvoorbeeld aan een telefoonabonnement. Dat is natuurlijk erg leuk, maar let wel op of je het abonnement echt kunt betalen!

Je bent vanaf je 18e zelf verantwoordelijk en aansprakelijk voor de financiële gevolgen. Schulden die je maakt komen voor jouw rekening. Je ouders hoeven hier dus niet voor op te draaien. Denk dus eerst na over de financiële consequenties voordat je een contract afsluit.

Boetes

Als je 18 bent, ben je ook verantwoordelijk voor het betalen van boetes en bekeuringen, die je krijgt als je bijvoorbeeld door rood rijdt, zonder licht fietst, of onverzekerd op de brommer stapt. Let op dat je een boete op tijd betaalt. Zo voorkom je dat er een flinke verhoging bovenop komt.

Je bent zelf verantwoordelijk voor het afsluiten van een zorgverzekering.

Je moet in elk geval een basisverzekering afsluiten. Als je niet verzekerd bent, krijg je een boete. Daarnaast kun je kiezen voor een aanvullende verzekering. Deze is niet verplicht. Je kiest een verzekering die het beste past bij je persoonlijke situatie.

Zorgtoeslag

Vanaf 18 jaar kun je zorgtoeslag bij de Belastingdienst aanvragen. Het bedrag dat je krijgt is afhankelijk van hoeveel inkomen je krijgt.

Overstappen

Elk jaar kun je voor 1 januari een andere zorgverzekering kiezen. Half november krijg je een nieuw overzicht van je zorgverzekeraar. In dit overzicht staat precies wat volgend jaar je premie wordt en wat er wordt vergoed.

Mijn kind wordt 18

Uw zoon of dochter wordt 18 jaar, een mooie mijlpaal! Vanaf 18 jaar is uw kind wettelijk 'meerderjarig'. Op financieel gebied veranderen er een hoop zaken voor uw zoon of dochter, maar ook voor u. Om uw kind op weg te helpen, ontvangt uw kind een folder met de belangrijkste informatie op een rij.

Hieronder antwoorden op de belangrijkste vragen over geldzaken als uw kind 18 wordt.

Zodra jongeren de leeftijd van 18 jaar bereiken, zijn ze officieel meerderjarig. Dat betekent echter niet dat zij het allemaal zelf moeten regelen. Tot hun 21e verjaardag gelden ze namelijk als 'jongmeerderjarigen'. Dit houdt in dat u in die periode wettelijk verplicht bent om te voorzien in het levensonderhoud en de studiekosten van uw kind.

Aan het einde van het kwartaal waarin uw kind 18 jaar is geworden, stopt de kinderbijslag. Als u een kindgebonden budget ontvangt, dan stopt dit ook.

Vanaf hun 18e hebben studerende kinderen recht op studiefinanciering en een OV-kaart. Het aanvragen van een studiefinanciering en OV-kaart geldt voor scholieren die een voltijdopleiding doen en kan worden aangevraagd bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Begin hiermee ongeveer 3 maanden voor de 18e verjaardag.

Ook al woont uw kind voorlopig nog thuis, dan is het toch handig als hij of zij zich inschrijft als woningzoekende voor een studentenkamer. Ook voor degenen die niet gaan studeren: inschrijven als woningzoekende bij de gemeente kost hooguit een paar tientjes en kan geen kwaad.

Ziektekostenverzekering

Vanaf 18 jaar zijn kinderen niet meer kosteloos meeverzekerd op de polis van de ouders. Ze moeten zelfstandig een ziektekostenverzekering/zorgtoeslag hebben. De overheid heeft een speciale website om te voorkomen dat jongeren na hun 18e niet verzekerd zijn voor ziektekosten of de premie niet op tijd betalen. Kijk voor informatie en tips op www.zorgverzekeringslijn.nl.

De dag waarop uw kind 18 wordt en niet meer gratis is meeverzekerd voor de ziektekostenverzekering, kan een goed moment zijn om uw eigen verzekeringsbeleid tegen het licht te houden.

  • Veel verzekeringsmaatschappijen hebben speciale zorgverzekeringen voor jongeren.
  • Sommige aanvullende verzekeringen zijn duurder dan het bedrag dat maximaal wordt uitgekeerd. Kijk bijvoorbeeld goed naar de tandarts-dekking. En: zijn al die aanvullingen wel nodig voor uw kind? Bijvoorbeeld een beugel (orthodontie).
  • Sommige verzekeraars geven korting aan jongeren, en hoe hoger het eigen risico, hoe lager de premie. Vergelijk een en ander eens op www.independer.nl.

Aansprakelijkheidsverzekering

Vanaf het moment dat uw kind 18 is, bent u niet meer aansprakelijk voor de schade die hij of zij veroorzaakt. Kijk even op de polis van uw aansprakelijkheidsverzekering of uw kind nog is meeverzekerd vanaf 18 jaar. Als dat niet zo is, is het verstandig om uw kind zelf een aansprakelijkheidsverzekering af te laten sluiten.

Autoverzekering

Controleer hoe het verzekeringstechnisch geregeld is als uw 18-jarige met uw auto rijdt. Stel dat uw kind de feitelijke gebruiker wordt van de auto, dan kan het handig of verplicht zijn om de verzekering op naam van uw kind te zetten. Bespreek dit met uw verzekeraar.

Zorgenkinderen

Als uw kind 18 wordt, is hij of zij wettelijk volwassen. Maar voor zorgenkinderen (ook wel 'zorg-intensieve kinderen' genoemd) zijn de bijbehorende taken en verantwoordelijkheden vaak niet zo vanzelfsprekend. Daarvoor gelden dus allerlei speciale wetten en regels, die vanaf 1 januari 2015 grotendeels door de gemeenten worden uitgevoerd. Op www.cjgharderwijk.nl vindt u meer informatie hierover.

Strafrecht

Vanaf 18 jaar is het strafrecht voor volwassenen van toepassing. De leeftijd van de dader op het moment dat het strafbaar feit is begaan, is bepalend. Overigens kan de rechter ook bij 16- en 17-jarigen volwassenen strafrecht toepassen als er sprake is van ernstige feiten (zoals moord), of als de persoonlijkheid van de dader daartoe aanleiding geeft. Andersom is het mogelijk dat bij 18- tot 21-jarigen nog het jeugdstrafrecht wordt toegepast, bij bijzondere omstandigheden of als de persoonlijkheid van de dader daartoe aanleiding geeft.

Bent u gescheiden en ontvangt u kinderalimentatie? Houd er dan rekening mee dat uw 18-jarige kind zélf de alimentatiegerechtigde wordt. Uw kind hoeft niet van dat recht gebruik te maken, maar het kan wel.

Voogdij

Zodra een kind 18 wordt, stopt de taak van een eventuele voogd. Dan eindigt dus zowel de praktische zorg als het beheer van het vermogen van het kind.

Gezag bij tienermoeders

Heeft u een dochter die tienermoeder is, dan is de kans groot dat u het gezag over uw kleinkind (of kleinkinderen) heeft. Nu uw dochter 18 is geworden, kan zij zelf het gezag krijgen. Het is niet altijd noodzakelijk dat de ouder het gezag heeft over het kleinkind. Tienermoeders vanaf 16 jaar kunnen via de rechter een 'meerderjarigen-verklaring' krijgen. Hierdoor behouden zij zelf het gezag over hun kinderen.

Vanaf hun 18e kunnen kinderen vrij beschikken over een eventuele erfenis. Tenzij er in het testament van de erflater een 'testamentair bewind' is opgenomen waarin geregeld is dat een begunstigde nog niet zelfstandig kan beschikken over de nalatenschap op zijn of haar 18e. Is uw kind met 18 jaar niet in staat om zelf over het geld te beschikken, bespreek dit dan met uw notaris.

Vanaf het moment dat uw kind 18 jaar is, mag hij of zij 'overeenkomsten aangaan' zonder toestemming van de ouders. Bijvoorbeeld om geld te lenen, rijles te nemen, of dure dingen te kopen. Als ouders heeft u daar formeel (wettelijk) geen invloed meer op. U kunt een overeenkomst dus niet meer terugdraaien omdat u er geen toestemming voor heeft gegeven. Anderzijds bent u ook niet meer verantwoordelijk voor eventuele schulden van uw meerderjarige kind.